Rij angst na trauma is goed te verhelpen voor whiplash slachtoffers

Het komt regelmatig voor dat whiplash slachtoffers van een verkeersongeval, na het doorgemaakte trauma niet meer in een auto durven te rijden. Dat betekent dat een whiplash slachtoffer bijvoorbeeld niet langer zijn werk kan doen. Soms dus niet ingegeven door uitsluitend en alleen de lichamelijke klachten.

De vraag is of en zo ja hoe, whiplash slachtoffers van deze rij angst af kunnen komen. Soms besluiten deze whiplash slachtoffers zelf eerst eens naar een rijschool te stappen met de gedachte dat zij na een paar rijlessen met instructeur wel weer de weg op durven. Ook denken vaak bepaalde rijscholen eenvoudig whiplash slachtoffers van de rij angst te kunnen afhelpen. Een veel gemaakte denkfout hierbij is, dat het pertinent niet het gebrek aan rijvaardigheid is.

Er zijn een aantal behandelmethoden die in de praktijk goede resultaten hebben geboekt. Wij zullen hieronder een aantal methoden de revue laten passeren.

Methode NLP
Dit betreft een training welke gestoeld is op de NLP-principes (Neurolinguïstisch programmeren). NLP levert technieken zodat whiplash slachtoffers de benodigde competenties of vaardigheden in kunnen zetten, die ze in andere situaties wel toepassen, maar niet altijd toegankelijk zijn op de momenten dat men ze nodig heeft.  Dat klinkt nogal wazig, maar dat zullen wij verduidelijken met een toelichting.

Na een goed gesprek met een whiplash slachtoffer kan worden vastgesteld waar het probleem zich bevindt; soms is dat onzekerheid na een trauma. ‘Doe ik het wel goed? ’Gebeurt er straks niet weer….’ ‘Ziet die ander mij wel rijden?’ Een doel kan bijvoorbeeld zijn om de zelfredzaamheid van een bestuurder te vergroten, bijvoorbeeld als iemand bang is om alleen te rijden. Daarbij bepaalt de rijinstructeur samen met het whiplash slachtoffer welke hulpbronnen hij nodig heeft om met deze vorm van rij angst om te kunnen gaan. Binnen de opleiding krijgt het whiplash slachtoffer veel praktische tips aangereikt. Zo zal bijvoorbeeld na een paar trainingen, de rijinstructeur eens achterin gaan zitten of als het letselschade slachtoffer in zijn of haar eigen auto rijdt, er achteraan rijden met een portofoon.

Methode EMDR
EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing, en is een effectief bewezen behandelmethode om whiplash slachtoffers van hun rijangsten af te helpen. EMDR is in 1989 door Francine Shapiro ontwikkeld om traumatische gebeurtenissen te verwerken. Inmiddels is er steeds meer wetenschappelijke ondersteuning dat EMDR ook goed ingezet kan worden bij andere problemen en klachten, zoals bijvoorbeeld angststoornissen, de gevolgen van meervoudige traumatisering en chronische pijn. Ook wanneer iemand last heeft van een negatief zelfbeeld kan EMDR als onderdeel van een behandeling worden toegepast. Wij richten ons, vanzelfsprekend, op de groep whiplash slachtoffers met persistente traumatische klachten in het verkeer.

De therapeut zal vragen aan de gebeurtenis terug te denken inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst gebeurt dit om meer informatie over de traumatische beleving te verzamelen. Daarna wordt het verwerkingsproces opgestart. De therapeut zal vragen de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Maar nu gebeurt dit in combinatie met een afleidende stimulus. Doorgaans zal dat de hand van de therapeut zijn. De therapeut zal vragen de aandacht hierop te richten en daarna de hand op ongeveer 30 centimeter afstand, voor het gezicht langs, heen en weer bewegen.

Een andere methode gebeurt door middel van een koptelefoon waarbij geluiden afwisselend rechts en links worden aangeboden. Na elke set wordt er even rust genomen. De therapeut zal het whiplash slachtoffer dan vragen wat er in gedachten naar boven komt. De EMDR procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. Vaak verandert er wat. Het whiplash slachtoffer wordt na elke set oogbewegingen gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er een nieuwe set volgt. De aangeboden sets oogbewegingen of geluiden zullen er langzamerhand toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest.

Het wordt dus steeds gemakkelijker aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. In veel gevallen veranderen ook de herinneringsbeelden zelf en worden ze bijvoorbeeld waziger of kleiner. Maar het kan ook zijn dat minder onprettige aspecten van dezelfde situatie naar voren komen. Een andere mogelijkheid is dat er spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende, betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten dragen ertoe bij dat de schokkende ervaring steeds meer een plek krijgt in de levensgeschiedenis van de persoon.

Onderstaand filmpje geeft een goed beeld van de behandelmethode EMDR. Ook kunt u voor meer informatie de website van Vereniging EMDR Nederland bezoeken.

http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=eEOHisK6IPM