Euro NCAP's nieuwe 'whiplash'-test

29 oktober 2009 - Hoe het letselmechanisme van whiplash werkt, is slechts beperkt bekend en er wordt al jaren wereldwijd intensief onderzoek gedaan naar hoe whiplash precies wordt veroorzaakt. Wel bekend is dat sommige typen autostoelen beter tegen whiplash beschermen dan andere. Euro NCAP ontwikkelde in vijf jaar een nieuwe testprocedure gebaseerd op ongevalstatistieken en inzicht in de relatie tussen het ontwerp van de auto en stoel en de reactie daarop van het menselijk lichaam.

Euro NCAP's test beoordeelt hoe goed de voorstoelen en hoofdsteunen het risico op whiplash en verwante stoornissen verkleint. De testprocedure en criteria zijn zo ontwikkeld dat ze rekening houden met zowel de geometrische aspecten als het dynamische gedrag van de stoel bij botsingen van achteren. De autostoelen ondergaan drie verschillende achterop botsingen op een testslede met een lage, gemiddelde en wat hogere snelheid. De tests worden uitgevoerd in door Euro NCAP geaccrediteerde laboratoria.

Euro NCAP's hoopt met de publicatie van whiplash beoordelingen autofabrikanten te stimuleren richting 'best practice' in stoelontwerp te gaan. Het is duidelijk dat er bij de meerderheid van de autostoelen op de huidige markt mogelijkheden zijn voor verdere verbetering van de prestatie.

Goede versus slechte stoelen:
Euro NCAP let ook op de geometrie van de hoofdsteun (de grootte en vorm van de steun en zijn positie ten opzichte van het hoofd van de gebruiker). Een effectieve hoofdsteun bevindt zich zo dicht mogelijk bij de achterkant van het hoofd en de bovenkant van de hoofdsteun moet tenminste net zo hoog zijn als de bovenkant van het hoofd. Daarnaast moet de stoel in de botsproeven ervoor zorgen dat hoofd en romp zo weinig mogelijk ten opzichte van elkaar bewegen. en daarbij de botsenergie absorberen terwijl de inzittende zoveel mogelijk op z'n plek blijft zitten.

Een slecht ontworpen stoel laat bijvoorbeeld door een te lage hoofdsteun overstrekking van de nek toe, wat de kans op whiplash sterk vergroot. In de test zou van een slecht ontworpen stoel de rugleuning kunnen bezwijken waardoor het lichaam aan allerlei onvoorspelbare bewegingen kan worden blootgesteld.

Euro NCAP's classificatie: beoordeling van de stoel:
De testresultaten zal Euro NCAP presenteren in een totaalscore voor whiplash met als mogelijkheden: 'goed', 'redelijk' of 'slecht. Een 'goed' (groen) resultaat geeft een stoel weer die een 'state of the art' prestatie levert. Een 'marginaal' (geel) resultaat betekent dat de stoel enige bescherming tegen whiplash biedt, maar verdere verbetering behoeft. Een 'matig' (rood) resultaat betekent dat de stoel nauwelijks bescherming biedt tegen whiplashletsel.

Deze scores kunnen alleen vergelijkenderwijs gebruikt worden als oordeel voor het vermogen van een stoel om de gebruiker bij een kenmerkende botsing tegen whiplash te beschermen. De scores kunnen niet worden gebruikt als leidraad of het ontstaan van een bepaald letsel meer of minder waarschijnlijk is, aangezien we nog steeds niet genoeg kennis bezitten over whiplash-letsel-mechanismen om hier met zekerheid iets over te kunnen zeggen.

Whiplash en Euro NCAP's nieuwe beoordelingsysteem:
In 2009 zal Euro NCAP een nieuw beoordelingssysteem introduceren, met als doel consumenten een completer beeld te geven van de veiligheid van auto's. Vanaf 2009, zullen de voorstoelen van alle auto's in het botsproefprogramma een botsing van achteren ondergaan, waarin wordt gekeken naar hun prestatie met betrekking tot whiplash. Scores van deze botsing van achteren zullen worden opgenomen in de eindscore voor bescherming van volwassen inzittenden. De totaalscore voor dit onderdeel vormt samen met de scores voor Euro NCAP's drie andere onderdelen (bescherming van kinderen, bescherming van voetgangers en veiligheidshulpmiddelen de totale beoordeling (het aantal sterren) voor het voertuig.